Handhaving

Helder Handhaven voor een juiste balans tussen leven en ondernemen

Iedereen heeft baat bij een veilige en leefbare samenleving. Overheid, bedrijven en inwoners zijn dan ook aan elkaar verplicht om hier goed voor te zorgen. Toch komt het regelmatig voor dat regels worden overtreden. In Nederland wordt er alles aan gedaan om de handhaving op gelijke wijze uit te voeren. Dat geeft duidelijkheid voor u en ook voor de handhavers. Bovendien voorkomt het ongelijkheid en concurrentievervalsing.

Hoe?

Het toezicht houden op het naleven van regels is niets nieuws. Meer nog dan in het verleden wordt hierbij samengewerkt. Daarover zijn afspraken gemaakt tussen alle toezichthoudende en handhavende instanties. Deze afspraken zijn vastgelegd. Dit zorgt voor uniformiteit en helderheid.

Er wordt gecontroleerd of iedereen zich aan de regels houdt. Deze controle wordt vanuit de basis toezicht genoemd. Toezicht gaat over in Handhaven als tijdens het toezicht één of meer strijdigheden en/of afwijkingen met de wet- en regelgeving worden geconstateerd. In het Handhavingstraject worden afspraken gemaakt over het herstellen van de geconstateerde strijdigheden en/of afwijkingen. Na het toezicht en het handhaven wordt een bezoekverslag en een brief opgesteld met daarin de constateringen, gevolgen en herstelafspraken.

Toezicht

Het toezicht richt zich op het verbeteren van de naleving van wet- en regelgeving. Dit gebeurt door een ‘toezichthouder’. Ook wel ‘handhaver’ genoemd. Hij of zij houdt toezicht op de naleving van regels en kijkt of er geen strijdigheden/afwijkingen zijn of dreigen te ontstaan. Daarbij wordt gekeken naar de ernst van strijdigheden/afwijkingen en de risico’s die deze met zich (kunnen) meebrengen voor de leefomgeving. Veiligheid, volksgezondheid en hinder zijn hierbij belangrijke thema’s. Als deze onderwerpen een rol spelen is de kans op controle groot en wordt vaker en intensiever gecontroleerd. Dit betekent uiteraard niet, dat tegen kleinere overtredingen niet wordt opgetreden.

Overtreden betekent handhaven

Wanneer regels worden overtreden, onderneemt de toezichthouder of de handhaver een vervolgactie in de vorm van een sanctiemiddel. De ernst van de overtreding bepaalt de snelheid en zwaarte van het in te zetten sanctiemiddel.

Eerst een ambtelijke waarschuwing

De overtreder ontvangt eerst een brief en/of bezoekverslag met een hersteltermijn als niet kan worden aangetoond dat regels door verwijtbaar handelen zijn overtreden en/of daardoor geen mogelijk gevaar voor de leefomgeving ontstaat. Deze brief is de ambtelijke waarschuwende brief.

De bestuurlijke waarschuwing (ook wel: vooraanschrijving)

Gaat het om strijdigheden/afwijkingen die zijn ontstaan door aantoonbaar verwijtbaar handelen en/of dat mogelijk gevaar voor de leefomgeving ontstaat, dan krijgt de overtreder een brief met een meer dwingend karakter. De zogenaamde bestuurlijke waarschuwing.

Direct optreden: de sanctie

Direct optreden houdt in dat de strijdigheden/afwijkingen meteen hersteld moeten worden. Dit is bijvoorbeeld het geval als sprake is van acuut gevaar of bij afwijkend gedrag .

Maatregelen

Ons doel is om geconstateerde strijdigheden/afwijkingen snel en doelmatig te laten herstellen. Als bedrijven of inwoners niet voldoen aan de regels krijgen ze bij geconstateerde (voortdurende) strijdigheden of afwijkingen te maken met bestuursrechtelijke en/of strafrechtelijke maatregelen. Handhavingsbesluiten kunnen algemeen bekend gemaakt worden. Houd daar rekening mee! De maatregelen die we kunnen nemen, zijn hieronder opgenomen.

Dwangsom-aanschrijving

Met het opleggen van een last onder dwangsom wordt een overtreder verplicht om de strijdigheid/afwijking binnen een bepaalde termijn te herstellen. Wordt hieraan niet voldaan, dan moet een opgelegd geldbedrag ineens worden betaald. Of voor iedere keer, dag of week dat de strijdigheid/afwijking niet ongedaan is gemaakt. De hoogte van deze geldboete hangt meestal af van het economisch voordeel dat de overtreder heeft door zich niet aan de regels te houden. De geldboete moet een voldoende prikkel zijn om de strijdigheid/afwijking ongedaan te maken en zo te houden.

Bestuursdwang-aanschrijving

Bij een last onder bestuursdwang maakt de handhavende instantie de strijdigheid/afwijking ongedaan. De kosten zijn voor de overtreder. Dit middel wordt bijvoorbeeld ingezet als er een strijdigheid/afwijking met acuut gevaar en/of veiligheidsrisico’s is. Ook kan het worden opgelegd als de dwangsomprocedure niet heeft geleid tot het gewenste resultaat.

Schorsen of intrekken van de vergunning

De handhavende instantie schorst of trekt de vergunning in. Hierdoor moeten de vergunningplichtige activiteiten al of niet tijdelijk worden gestaakt en gestaakt worden gehouden. Daarna wordt alsnog een dwangsom opgelegd of vindt bestuursdwang plaats. 

Proces-verbaal

De Buitengewoon opsporingsambtenaar (Boa) heeft de bevoegdheid een proces-verbaal (hierna: pv) op te maken. De pv kan leiden tot een (bestuurlijke) boete. Daarnaast heeft de politie een eigen autonome vrijheid om in voorkomende gevallen een pv op te maken en deze toe te zenden aan het Openbaar Ministerie (OM). Dit kan leiden tot een schikking of een rechtszaak.